MẸ HÃY NGỦ ĐI

MẸ HÃY NGỦ ĐI!

Con Ngọc không khóc nữa . Nó ngồi tỉ mỉ xếp lại từng lọn tóc cho mẹ nó. Tỉ mỉ trang điểm mắt môi cho mẹ. Là thợ uốn tóc, đã học qua khoá trang điểm cô dâu , đã kinh qua nhiều lần thực tập nên nó làm công vệc này có vẻ thành thục lắm. Làm xong nó nghiêng qua, nghiêng lại ngắm nghía tác phẩm của mình bằng đôi mắt sưng bụp vì kêu khóc từ sáng đến giờ. Mẹ nó đẹp thật . Dù đã năm mươi mốt tuổi rồi mà vóc dáng, mắt môi của mẹ nó vẫn còn tươi mát lắm . Da thịt mẹ nó vẫn ấm vì người ta mới vừa rút bình oxy ba mươi phút trước đây thôi mà.
Dì Tiên giục:” Thôi nhanh lên để người ta còn mặc áo cho mẹ, con”

Nó không muốn đứng lên. Cứ ngồi bất động ngắm nhìn mẹ nó. Đôi mắt mất cả thần sắc. Cái đầu trống rỗng mơ hồ với bao hình ảnh của ngày hôm qua, của tháng qua và của cả nhiều năm qua nữa.

Nó nhớ mẹ nó đã hân hoan chuẩn bị đám  cưới cho nó . Ngày cưới của nó , mẹ nó rộn ràng  hơn cả bản thân vợ chồng nó. Mắt của mẹ nó sáng long lanh, miệng như không khép lại được nụ cười chực nở trên môi. Gặp ai mẹ nó cũng muốn nói hoài về chuyện con Ngọc sắp lấy thằng Phong. Thằng  Phong là con út, người cao ráo đẹp trai lắm.Thằng Phong thương con Ngọc lắm. Thằng Phong lễ phép lắm. Thằng Phong thương em út của con Ngọc . Gia đình thằng Phong tu hành, đàng hòan, hiền lành lắm. Con Ngọc có phúc quá. Ít bữa nữa tụi nó có con, mẹ nó sẽ thôi không buôn bán nữa mà ở nhà để trông cháu. Vậy là qua rồi những năm tháng mẹ con nó cứ cãi vã giận hờn, khóc lóc.

Cãi vã ! Hai từ này như cả một cuộn phim đang chiếu chậm trước mặt nó. Con Ngọc nhớ lại là nó đã oán hờn mẹ nó suốt tuổi thơ vì cái việc mẹ nó đã bỏ ba nó để ở với chú Long và đã đẻ ra thằng Tú bây giờ.  Hồi  đó chị  em nó giận mẹ. Bây giờ lớn khôn hơn nhiều, nó với con Mai em nó mới thấy thương mẹ nó hơn. Mới lấy ba nó được hai tháng thì ba nó phải đi học tập cải tạo . Mẹ nó phải nuôi ba nó suốt mấy năm học tập. Nuôi chồng và nuôi con. Khi được về nhà thì ba nó hết xuất huyết bao tử lại tới ho lao. Mẹ nó phải một mình đầu tắt mặt tối nuôi chồng bệnh, nuôi ba con dại với cái lý lịch đen thui chẳng xin đi làm ở đâu được trừ chuyện mua thúng bán bưng.. Đã vậy, ba nó lại còn ảo tưởng sẽ làm được một thí nghiệm sinh hoá nào đó, một phát minh vĩ đại nào đó để đổi đời làm giàu. Bao nhiêu tiền mẹ nó làm được không đủ để  ăn nay còn phải đốt vô phòng thí nghiệm. Lâu lâu lửa phực cháy một lần làm cả nhà hết hồn, hết vía, làm cả xóm la làng. Chưa hết, ba nó hoàn toàn không ý thức được thực tế của cuộc sống, ngày nào nhà còn gạo nấu cơm ăn là ba nó còn tưởng rằng trời vẫn chưa sập . Dì Ba nói ba nó bệnh sĩ . Ba nó lại hay nói tướng với bà nội nó như là ba nó ngon lành lắm. Nội muốn gì ba nó cũng đáp ứng được. Bà nội  nó lại đi buôn đường dài, nghe đâu nội nó lại còn đánh bài đánh bạc gì đó, vậy là mỗi lần nội nó về than khóc là y như rằng có bao nhiêu tiền chợ ba nó đưa hết cho nội. Ba nó không cần biết mẹ nó thức từ bốn giờ sáng để chuẩn bị ra chợ .

Thế rồi có lần nội nó lên than khổ, ba nó bán luôn cái bàn máy may là của hồi môn bà ngoại cho mẹ nó lúc lấy chồng, để đưa tiền cho nội. Vậy là bùng nổ. Lần này mẹ nó nhất định không tha thứ. Hai người đã dùng những từ bẩn thỉu để thoá mạ nhau. Mẹ nó bỏ nhà đi cho ba nó biết mặt, cho ba nó biết thế nào là cơm áo gạo tiền, cho ba nó từ bỏ những giấc mơ vĩ đại …. Hằng tháng mẹ nó chỉ gửi đủ gạo đủ tiền về để  cho chị  em nó không đói. Nhưng không có mẹ, gia đình buồn hiu. Trước đây, dù là hằng ngày mẹ nó vẫn ở ngoài chợ từ sớm đến tối, chị em nó cũng không thường gặp được mẹ nhưng chị em nó vẫn thấy bóng dáng mẹ nó trong nhà. Bây giờ mẹ nó bỏ đi, chị em nó thấy cái nhà như bỏ hoang. Thằng Tiến đòi ăn kẹo, đòi ăn kem. Ba nó cứ dỗ suông: “Thôi ráng đi con, ít bữa nữa  rồi ba cho ăn kem Bạch đàng sướng luôn.”
 Dù còn nhỏ, thằng Tiến cũng biết rất rõ là ba nó chỉ nói vậy thôi, Ít bữa nữa và nhiều bữa nữa cũng chẳng có bánh có kẹo gì đâu. Ngẫm nghĩ vậy rồi nó khóc rống lên đòi mẹ. Rồi con Ngọc khóc theo thằng Tiến. Con Mai khóc theo con Ngọc. Ba nó ngồi im chẳng dỗ đứa nào. Vét hết những đồng tiền cứu trợ của mấy dì, ba nó đi mua rượu về ngồi uống một mình. Chị em nó thương ba nhưng mà tiếc tiền mua rượu lắm, tụi nó uớc gì ba nó để dành tiền mua rượu mua thêm mấy cái hột vịt để chấm nước mắm ăn cơm với rau muống luộc cho dễ nuốt còn hơn.

Vậy rồi ba má nó ra toà.  Trong tay ba nó là cuộn băng có ghi lời  thú nhận của chú Long “ Chúng tôi yêu nhau, tôi biết rất rõ vì sao Hồng  không thể sống được với anh”.
Tội chứng rành rành. Ai cũng thương hại ba nó là một trí thức lỡ thời bị vợ cấm sừng . Ba được xử nuôi ba đứa nên được giữ cái nhà mà mẹ nó tằn tiện mua đựoc. Đang là những học sinh giỏi, ba chị em nó tuột xuống thành học sinh khá, rồi trung bình, rồi kém và bị lưu ban…

Lúc đầu ba nó không cho mẹ nó về thăm con nhưng chính ba chị em nó do đói quá cũng phaỉ trốn ba nó bò về nhà ngoại gặp mẹ nó. Dẫu gì thì về nhà ngoại cũng no cái bụng. Mà cái bụng no thì dễ chịu hơn nhiều. Hơn nữa về nhà ngoại thì các dì mỗi người cho một ít cũng làm cho chị em nó thấy thoải mái hơn là chỉ nghe những lời hứa suông của ba, chờ hoài cái ngày thí nghiệm nào đó của ba nó thành công . Cái  bụng của tụi nó không thể chờ được.  Chính ba nó cũng không từ chối các món ăn từ tiền của mẹ và các dì, cậu nó viện trợ nữa. …. Dần dà, chỉ trong vòng nửa năm, cả ba chị em nó đã về sống hẳn với mẹ nó nhưng cái nhà mà mẹ nó một mình tạo dựng thì ba nó giữ để ở với dì Mỹ. Sợ bị trách móc, ba nó luôn nhắc nhở tụi nó là gia đình tan vỡ  là do lỗi của  mẹ nó. Và cả ba chị em nó đã tin như vậy rất lâu!.

Thân mẹ như kiếp con cò, lại tiếp tục đi làm nuôi cả ba chị em nó, lại nuôi thêm thằng Tú và cả chú Long. Không biết trước khi lấy mẹ nó, chú Long đã làm nghề gì để sống mà khi lấy mẹ nó rồi thì mẹ nó lại phải nuôi ba đứa con riêng, một đứa con chung và cả ông chồng suốt ngày chỉ ngổi phì phèo điếu thuốc. Các dì xấu hổ vì mẹ nó lăng nhăng. Các dì thương cháu nhưng không nói chuyện, lờ mẹ nó đi. Có dì còn nói:” Thà mẹ mày chết đi, tụi tao sẵn sàng nuôi tụi bây”. Nhà ngoại vẫn chính chuyên một vợ, một chồng mà sao mẹ nó  lại làm chuyện xấu hổ như vậy . Bỏ chồng lấy trai !.  Các cậu các dì bên ngoại vẫn trách mẹ nó như vậy. Nhất là các dì đang đến tuổi yêu đương. Các dì xấu hổ lắm về mẹ nó . Mẹ nó là vết nhơ của cả nhà mà !

Không biết sao rồi mẹ nó  cũng chia tay với chú Long. Lần này thì mẹ nó có bốn đứa con để nuôi.

Bẳng đi vài năm tưởng mẹ nó sẽ thôi chuyện yêu đương.  Nhưng rồi một ngày, chị em tụi nó lại thấy mẹ nó  chưng diện như một cô gái mới lớn. Các dì than thở :” Mẹ mày lại yêu nữa rồi. Xấu hổ đến chết đi được.” Nó nhớ là lúc đó dù gần năm mưoi tuổi, khi ăn diện vô, nhìn  từ sau lưng, nhiều người  sẽ tưởng mẹ nó là một thiếu nữ đôi mươi . Mẹ nó vẫn giữ được vóc dáng của một thiếu nữ. Da ngăm dòn, môi hình trái ấu, mắt đen long lanh, nói năng ngọt ngào ân cần, mẹ nó được lòng mọi người bất chấp mọi chuyện không hay trong đời riêng.  Rồi lại xuất hiện một người đàn ông lạ trong nhà. Nghe có vẻ bảnh tỏn, trí thức hơn chú Long. Là hiệu trưởng của một trường tiểu học, đang thôi việc chờ bảo lãnh đi Mỹ. Mẹ nó định làm hôn thú với chú Tư và đem thằng Tú sang Mỹ . Mẹ nó  chán đất nuớc này lắm rồi.

Các dì vẫn rất xấu hổ về bà chị không gương mẫu của mình….

Khi chị em nó lớn khôn hơn, phải suy nghĩ nhiều về người chồng tương lai của mình. Chị em nó mới thấy thương mẹ nó thật nhiều. Mẹ nó thật tội nghiệp, một đời truân chuyên. Mẹ nó cũng xinh đẹp, duyên dáng dịu dàng, nói năng khôn khéo nhưng sao mà bạc phận thế. Thực ra mẹ nó cũng chỉ khao khát một tình yêu, một gia đình như các dì thôi mà. Bây giờ nghĩ lại nếu mẹ nó không tần tảo thì ba nó không lấy gì ăn mà nói chuyện trí thức, nói chuyện hiếu thảo. Nếu ba nó thực tế hơn, đừng lấy của mẹ nó làm những thí nghiệm viễn tưởng, lấy của mẹ nó cho bà nội bài bạc thì chắc là mẹ nó không phải long đong duyên phận thêm vài lần nữa… Khi chị em nó nhận ra điều đó để thông cảm hơn với mẹ thì cũng là lúc phát  sinh chuyện chú Tư ngược đãi con Mai. Ông bà ngoại đuổi chú Tư đi vì nhà chị em nó ở là tiền của mấy cậu , mấy dì hùn lại cho.. Mẹ nó đau khổ, chấp nhận chia tay.

Mãi đến khi gia đình Phong đánh tiếng cưới xin, mẹ nó mới hết ưu phiền. Mẹ nó vui như mẹ nó là người sắp lấy được người mình yêu. Gia đình nó yên vui được vài tháng. Lúc này  mẹ nó chỉ có một đề tài để nói thôi: đám cưới con Ngọc.

Nó nhớ buổi sáng hai mươi tám Tết, mẹ nó đột ngột ngất xỉu và qua đời :  xuất huyết màng não !

Khi  còn sống, không nhiều người biết đến mẹ nó nhưng đám tang thì rình rang lắm. Bên chồng nó đưa cả họ qua tế lễ. Mâm quả, heo quay, liễng đỏ  như một lễ hỏi lớn. Quan hệ của hơn mười đứa em, có những đứa rất thành đạt đã  mang những  chiếc xe hơi đời mới đến đưa tang.. Dì ba còn mua được cho me nó một chỗ nằm rất đẹp ở nghĩa trang chùa Vĩnh Nghiêm nữa.. Kèn  trống không thiếu thứ gì. Mẹ nó chết không lặng lẽ hẩm hiu như cuộc đời mình, cả ba người chồng đều đủ mặt. Ba  con Ngọc lăng xăng chạy tới, chạy lui như muốn chứng tỏ cho mọi người bíêt ba nó mới là chồng chính thức của mẹ nó. Ba nó cố dấu vẻ thoả mãn nào đó. Thằng Tú thấy ba của các chị thì chạnh lòng cô quạnh, xin phép bà ngoại cho ba nó về dự tang. Ba thằng Tú lặng lẽ về thắp nhang , rồi lặng lẽ  ngồi ở một góc nhà. Không có ai tới  chào hỏi ba nó mà  ba nó cũng chẳng màng tới chuyện nói năng với ai .  Ba nó ngồi một mình cho tới hai ba giờ sáng rồi âm thầm bỏ đi. Mới bốn gìơ sáng người ta lại thấy ba nó ngồi thu lu ở một góc nữa, cũng có người chạnh lòng liếc một cái nhưng mà hoàn cảnh trớ trêu, danh không chính, ngôn không thuận nên mọi người bên nhà ngoại cứ lờ ba nó đi. ThằngTú buồn lắm. Nó biết là nó ra đời trong một hoàn cảnh không được nhiều người mong đợi. Cả chú Tư cũng về. Chú Tư khóc như mưa bấc suốt mấy ngaỳ liền làm cho nhiều người cảm thương. Con Ngọc không cho chú sờ mớ tới cái quan tài, không cho chú đứng gần vì sợ nước mắt của chú níu kéo làm mẹ nó khó mà ra đi nhẹ nhàng.  Dì ba nói là khi chết mẹ nó có lắm người tiếc thương nhưng khi còn sống,  súôt đời mẹ nó chưa từng được bíêt sung sướng  trong tình yêu là gì.

Vì mẹ nó qua đời sát Tết nên phải mở cửa mả ngay sau  khi chôn . Ông Thầy cúng không cho sát sinh và muốn thả chim thay cho cúng gà. Thầy bảo: “ Bắt con gà chạy  ba vòng nó khờ câm rồi  làm sao linh hồn siêu thoát được. Thí chủ nên thả chim đi!”  Ngày sát Tết không sao tìm được chim để mua. Con bé Nhi thương dì Hai vẫn hay cho nó kẹo, bèn đồng ý cho  dì Hai hai con sáo đang nuôi để mở cửa mả. Lúc cúng xong, thầy thả đôi chim cho nó bay đi. Một con vút cánh bay cao lên trời. Một con cứ bay về đậu trên mộ, đuổi mấy lần cũng không chịu bay. Bà Ngoại cho là do mẹ nó lưu luyến không chịu đi. Nó muốn mẹ nó là con chim đã bay vút lên trời xanh kia chứ không phải là con còn đậu lại trên cành cây trước mộ.

Nắng đã lên cao. Con Ngọc cứ ngồi hoài bên tàn hương . Mọi người giục giã nó về. Ngoại bảo  nó đừng khóc nữa để linh hồn mẹ nó siêu thoát. Khi sống mẹ nó đã không sung sướng  gì thì thôi hãy để mẹ nó bình thản ra đi . “Thôi đừng khóc nữa hãy để yên cho mẹ ngủ.” bà Ngoại đã thúc thít nói.  “Ừ thì thôi , mẹ hãy ngủ đi !” Con Ngọc thì thầm.

Trước khi vào xe, chị em con Ngọc quay lại nhìn nấm mồ chưa xây lần cuối : Thôi mẹ hãy ngủ đi. Mẹ hết khổ rồi đó! Mẹ hãy ngủ đi!

04/6/2004

23/3/2012 (edited)
Văn Mỹ Lan.

facebook.com/vanmylanfacebook.com/vanmylan